zondag 9 april 2017

Sushi-rijst

Afgelopen december heb ik in Amsterdam een sushi-workshop gevolgd. Mijn ervaring kan je hier lezen, het was ontzettend leuk! We uiteraard sushi gemaakt en ongeveer twee weken later had ik het thuis nog eens dunnetjes over gedaan met Kerst.

Voordat we kleine sushi gingen rollen, hadden we bij de workshop eerst uitleg gekregen over het bereiden van de sushirijst. Normaal gesproken kook ik mijn rijst heel makkelijk door de droge rijst met water in een pan te doen, het geheel aan de kook te brengen, laten pruttelen tot ik de korrels aan het wateroppervlak kan zien, vuur uit, deksel erop en laten staan. Maar het maken van sushi-rijst vergt toch iets meer moeite.

Het begint met de keuze van de rijst. Voor sushi wordt 'sushi-rijst' of 'Japanse rijst' gebruikt. Dit is een rijst met een korte korrel, in tegenstelling tot de langkorrelige rijst die meestal wordt gegeten in Nederland. Risottorijst en dessertrijst hebben wel een korte korrel.

De rijst (voor 4 personen ca. 700 g) was je eerst onder koud stromend water tot het water niet meer melkachtig van kleur, maar weer helder is. Vervolgens laat je de rijst zo'n 20-30 minuten uitlekkern in een zeef.
Er werd ons verteld dat Japanners de rijst meestal in een rijstkoker klaarmaken. Ik heb geen rijstkoker, dus ik kook de rijst in een gewone kookpan. De uitgelekte rijst gaat met water (800 ml) in de pan en dit wordt aan de kook gebracht. Verlaag de temperatuur van je kookplaat tot matig en laat ongeveer 7-8 minuten koken voordat je de temperatuur nog lager brengt en de rijst vervolgens nog 10 minuten laat sudderen (doe de deksel op de pan). Haal de pan van het vuur en laat de rijst even staan terwijl je de sushi-azijn maakt.

Voor de sushi-azijn doe je 200 ml Japanse rijstazijn met 120 gram suiker en 30 gram zeezout in een pannetje. Dit verhit je tot de suiker en het zout volledig zijn opgelost.
Voor de hoeveelheid gekookte rijst die ik hierboven heb beschreven (700 gram droog) heb je 160 ml van de sushi-azijn nodig.


Traditioneel wordt de (nog warme) rijst in een houten handai bak gedaan om de rijst verder af te koelen. Omdat ik (en ik denk de meeste Nederlanders) geen handai bak heb, heb ik gewoon een grote schaal gebruikt om de rijst in te doen.


De sushi-azijn sprenkel je geleidelijk over de rijst die je voorzichtig omroert met een houten spatel. Tijdens het roeren laat je met behulp van een waaier of ventilator de rijst afkoelen tot lichaamstemperatuur. Je ziet hier al een probleem ontstaan dat je drie handen nodig hebt; voor de azijn, het roeren en het afkoelen!


Het is gezellig als je iemand hebt die je in de keuken kan helpen met het wapperen van een waaier, maar als je dat niet hebt kan je afwisselend met een hand de azijn sprenkelen en wapperen. Of je gebruikt een op zichzelfstaande ventilator als je daar ruimte voor hebt. Ik heb op zelf adequate sushi-rijst verkregen zonder extra elektrische ventilator ;). De afgekoelde rijst doe je in een 'rijstcontainer' (of gewoon terug in de pan) en dek af met een natte doek (of de deksel), om te zorgen dat de rijst niet te veel afkoelt en/of uitdroogt.
En dan ben je klaar om sushi te gaan maken!

Mijn zus heeft een tijdje in Japan gewoond en verteld:
"De rijst wordt in Japan thuis altijd in de rijstkoker gemaakt. De reden hiervoor was, dat er in een gezin van 4 tot 6 mensen (afhankelijk van wie er mee-at) gewoon heel veel rijst gegeten werd: 's ochtends, 's middags en 's avonds. 's Ochtends werd er in veel gevallen ook rijst gekookt om mee te nemen in de lunchboxen. Het was wel altijd onze eigen rijst, van de rijstvelden rondom het huis. Meestal aten we de rijst gewoon zo uit een kommetje of maakten er onigiri van. Ook aten we het als chirashizushi (in een grote ronde bak van bamboe een laag rijst met daarbovenop allerlei 'sushi-ingredienten'. De bekende 'restaurant-sushi' maakten we echter nooit thuis. Als we het al aten, dan kochten we het. De lokale specialiteit was 'kakinohazushi' (sushi in kaki-blad), maar die kocht je in een doosje met enkel kakinohazushi. Als we normale sushi bestelden, was het een groot rond bord vol met allerlei bekende soorten sushi (vis, ei, garnaal, etc). De meeste sushi heb ik echter in restaurants gegeten, ook in Japan. Al deze restaurants hadden een lopende band waarop bordjes in verschillende prijsklassen langs je tafel bewegen. Dit kun je dus zo goedkoop of zo duur maken als je wil."
Er is dus niet een enkel recept voor chirashizushi, maar het kan op vele manieren gemaakt worden, afhankelijk van wat je lekker vind! Ik geef een voorbeeld:
Met ongeveer 350 gram sushirijst, bereidt volgens de hierboven beschreven methode, heb je voldoende voor 2-3 personen (of zelfs 4 wanneer je niet zulke grote eters aan tafel hebt). Een stuk verse tonijn (ca. 250 g) en verse zalm (ca. 400 g) heb ik in een koekenpan met wat olie kort gebakken aan beide kanten (het vel heb ik vantevoren van de zalm afgesneden en krokant gebakken in de oven). In diezelfde pan bakte ik een omelet van 1 ei. Zowel het ei als de vis heb ik in dunne reepjes gesneden en over de rijst verdeeld die ik in een brede schaal had gedaan. Als 'finishing touch' heb ik een vel nori in zo dun mogelijke reepjes gesneden en deze over de schaal gestrooid. Als laatste nog wat witte en zwarte sesamzaadjes. (Ik heb een beetje peper over de zalm gemalen voordat ik hem bakte, maar verder heb ik geen zout en peper gebruikt. Ik heb het ook niet gemist want er zat ontzettend veel smaak in het gerecht.) Serveer naar wens met sojasaus en wasabi.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten